صحن به فضاهای باز اطراف مرقد مطهر گفته می شود که در حرم امام رضا تعداد زیادی صحن ساخته شده است. هر کدام از این صحن ها ویژگی ها و حال و هوای خاصی را دارد. در هنگام رزرو تور مشهد می توانید لیست نام تمام صحن های حرم امام رضا را از مجموعه ندا بال آسمان دریافت کنید.
نام صحن های حرم اما رضا به شرح زیر می باشند که می تواند در تور مشهد گردی و زیارت حرم برای شما مفید باشد:
- صحن عتیق
- صحن جدید
- صحن موزه
- صحن جمهوری اسلامی
- صحن قدس
آشنایی با نام تمام صحن های حرم امام رضا
مشهد به عنوان شهر امام رضا از رونق و فراوانی زیادی برخوردار است و هر ساله میزبان مسافران بی شماری از اقصی نقاط کشور و حتی سایر نقاط دنیا است. حرم زیبا و باشکوه امام رضا از بخش های مختلفی تشکیل شده است که مرکز همه آنها آرامگاه ثامن الحجج می باشد.
دور تا دور آرامگاه امام رضا را فضاهای مختلفی مانند صحن ها، رواق ها، مساجد و چندین موزه و کتابخانه احاطه کرده است. شناخت هر کدام از این فضاها موجب می شود تا برای ورود و خروج به حرم به شکل بهتری عمل کنید.
آشنایی با بخش های مختلف حرم در هنگام رزرو تور مشهد از یزد یا تور مشهد از قشم همچنین تور مشهد از اصفهان سبب می شود، مسافران پس از رسیدن به مقصد بدون سرگردانی به زیارت بپردازند.
نام صحن های حرم اما رضا به شرح زیر می باشند که می تواند در تور مشهد گردی و زیارت حرم برای شما مفید باشد:
- صحن آزادی
- صحن امام خمینی
- صحن جمهوری اسلامی
- صحن قدس
- صحن هدایت
- صحن جامع رضوی
- صحن کوثر
- صحن غدیر
- صحن عتیق
صحن عتیق یا انقلاب
عتیق نام یکی از صحن های حرم امام رضا بوده که در قسمت شمالی حرم واقع شده است. طول آن ۳۸/۱۰۴، و عرض آن ۵۲/۶۴ متر می باشد. در مجاورت صحن تعدادی حجره در دو طبقه وجود دارد. ۴ ایوان، در ۴ سمت صحن، این حجره ها را از هم جدا می کند.
در قیمت جنوبی ایوان، طاقی همچون محراب وجود دارد که بر روی خشتهای مطلای آن قصیده‌ای به فارسی از «ندیم» به خط نستعلیق محمدعلی بن سلیمان رضوی طراحی شده که نشان دهنده طلاکاری و مرمّت ایوان به دستور نادرشاه می باشد.
ایوان شمالی ویا ایوان عباسی. طول این ایوان ۸۰/۱۴ و عرض آن ۲۰/۸ و ارتفاع آن ۵۰/۲۲ متر می باشد. این ایوان ساخته شاه عباس اول بوده و در روزگار شاه عباس دوم ترمیم شده است. کف ایوان با سنگ خَلَج فرش شده و ازاره آن سنگ تیره می باشد.
صحن جدید (آزادی)
از دیگر صحن های حرم امام رضا صحن جدید (آزادی) می باشد که این صحن در شرق حرم واقع شده است. طول این صحن ۵۰/۸۱ و عرض آن هم ۵۱ متر می باشد. در مجاورت صحن ۵۶ غرفه در پایین و همین تعداد غرفه در بالا ساخته شده است.
در پشت این غرفه ها، اطاقهای کوچک و بزرگ تعبیع شده است. ازاره صحن به ارتفاع ۴۴/۱ متر می رسد که از سنگ مرمر تیره، و بالای ازاره روی تمام دیوارها و پایه‌ها و سردرها، با کاشی رنگارنگ تزئین شده است.
در میان این صحن به جای سقاخانه، حوضی عظیمی ساخته شده است که سنگاب یکپارچه سقاخانه مزبور را میان آن می توان در آن مشاهده کرد. در ۴ سوی این صحن، ۴ ایوان بزرگ هم نیز وجود دارد.
ایوان دارای ۴ غرفه است که بدنه آن ها از خشت می باشد.
ایوان شرقی، طول این ایوان ۸۰/۱۵، عرض آن ۱۰/۷ و ارتفاع آن ۱۰/۲۰ متر نی باشد. کف ایوان از سنگ خلج پوشیده شده و ازاره آن از سنگ مرمر تیره می باشد.
بر پیشانی ایوان به خط ثلث زردرنگ، تاریخ تزیین صحن و ایوان به وسیله محمدشاه در ۱۲۶۳ق/۱۸۴۷م درج شده است.
ایوان جنوبی، طول این ایوان ۳۰/۱۸، عرض آن ۳۰/۷ و ارتفاع آن ۲۰ متر می باشد. در ابتدا پشت این ایوان آشپزخانه خدمه آستانه قرار داشت که آن را تخریب کردند و به عمارت و صحن امام خمینی ضمیمه کردند. در حال حاضر این ایوان از صحن جدید به صحن امام متصل است.
ایوان شمالی، طول این ایوان ۲۰/۱۷، عرض آن ۱۹/۷ و ارتفاع آن ۲۰ متر می باشد. کف ایوان سنگ خلج و ازاره آن از جنس سنگ مرمر تیره است. این ایوان در داخل صحن بر پیشانی سردر، کتیبه‌ای دارد به خط ثلث زردرنگ بر کاشی لاجوردی که تاریخ طراحی و وقف آن به وسیله مُوتمِن المُلک در زمان ناصرالدین شاه درج شده است. کتیبه گرداگرد ایوان به خط ثلث و به رنگ سفید بر زمینه لاجوردی، با موضوع آیاتی از قرآن مجید می باشد
صحن امام خمینی
صحن امام خمینی هم از دیگر صحن های حرم امام رضا می باشد. ساخت این صحن ۸ سال به درازا کشید و در ۱۳۲۴ش افتتاح شد.
در ۱۳۵۳ش ساختما هایی از قبیل (موزه، و خزانه و کتابخانه) که قبلا به جای این صحن وجود داشتند کاملاً برچیده شد و ۰۰۰‘۱ متر مربع زیربنای آن به محوطه صحن اصافه گشت و صحن امام خمینی با وسعت ۰۰۰‘۱۰ مترمربع به وجود آمد. همه صحن به ضخامت ۱۵ سانتیمتر بتون ریزی و سنگ فرش می باشد و آب نمای بزرگی به ابعاد ۱۰/۴۴×۴۰/۱۳ متر از سنگ مرمر در میان آن تعبیه شده است. این صحن از سوی شمال، با سردری بلند و زیبا که از مقرنس پوشیده شده که به صحن نو متصل می شود.
در قسمت شرقی صحن، ساختمان جدید و زیبای موزه، کتابخانه و خزانه که با معماری سنتی اسلامی بنا شده نیز وجود دارد. از سوی غرب، با سردر بلند و زیبای دیگری به ایوان شرقی مسجد گوهرشاد متصل می شود. سرتاسر ضلع شمالی و غربی این صحن با طاقنماهای کاشی کاری دو طبقه طراحی شده است. ضلع جنوبی هم با نرده هایی از جنس فلز و درهایی به خیابان مدوّر عریضی که همه بناهای آستان قدس را در برمی‌گیرد، ختم می شود.
صحن جمهوری اسلامی
بنای صحن جمهوری اسلامی از نام های صحن های حرم امام رضا می باشد که ساخت آن در سال۱۳۶۰ش، در زمینی به مساحت ۰۰۰‘۲۵ مترمربع، میان بست بالا و مسجد گوهرشاد، جایی که فضای باز و آب نما بود، شروع شد. این صحن از طریق مدرسه بالاسر مبارک به رواق دارالسّیاده و از آنجا به حرم مطهر شده است.
صحن قدس
صحن قدس هم از دیگر صحن های حرم امام رضا می باشد که فضای جلوی صحن امام و مسجد گوهرشاد و ساختمان های فلکه خارجی و فلکه داخلی، همه با هم صحن زیبای قدس را تشکیل داده اند. در میانه صحن قدس سقاخانه بسیار زیبا شبیه به ساختمان بیت المقدس قبله اول مسلمین قرار گرفته است. ابعاد آن دقیقا یک هشتم ابعاد اصلی می باشد. گنبد سقاخانه صحن قدس از جنس طلا بوده و داخل آن منبع آبی با گنجایش ۶۰ هزار لیتر آب جاسازی شده است. این صحن با مساحت ۲۵۱۰ متر مربع به عنوان کوچکترین صحن حرم رضوی شناخته می شود.
صحن هدایت
صحن هدایت از صحن های حرم امام رضا است که با داشتن وسعت ۱۴۴۰ متر مربع در شمال شرقی حرم مطهر قرار گرفته است. در قسمت شمال شرقی این صحن بنیاد پژوهش های اسلامی، مدرسه علمیه و سر در طبرسی و در جنوب غربی دانشگاه علوم اسلامی رضوی و بست شیخ طبرسی و همچنین مهمانسرای حضرت قرار گرفته است. از سمت جنوب و جنوب شرقی به ساختمان اداری دانشگاه علوم اسلامی رضوی و مقبره پیر پالان دوز و سر در نواب صفوی متصل می گردد.
صحن کوثر
صحن کوثر در زاویه شمال شرقی صحن جامع رضوی و جنوب‌شرقی اماکن متبرکه قرار گرفته است. زیربنای این صحن ۱۵۲۶۶ متر مربع می باشد. صحن کوثر از قسمت جنوب غربی به صحن جامع رضوی، از ضلع جنوب غربی به باغچه مرتفع و از شمال شرقی به سردر نواب صفوی منتهی می شود. ضلع غربی این صحن در رواق جدید امام خمینی و صحن آزادی قرار دارد. سازه اصلی صحن کوثر را با فلز و بتن ساخته اند و نمای آن را با سنگ، آجر و کاشی معرق تزیین کرده اند. زائران می توانند برای ورود به این صحن از خیابان شهید نواب صفوی به صحن هدایت و صحن جامع رضوی حرکت کرده تا به این صحن برسند.
صحن جمهوری اسلامی
بنای صحن جمهوری اسلامی از نام های صحن های حرم امام رضا می باشد که ساخت آن در سال۱۳۶۰ش، در زمینی به مساحت ۰۰۰‘۲۵ مترمربع، میان بست بالا و مسجد گوهرشاد، جایی که فضای باز و آب نما بود، شروع شد. این صحن از طریق مدرسه بالاسر مبارک به رواق دارالسّیاده و از آنجا به حرم مطهر شده است. در صحن جمهوری اسلامی برای اولین بار یک سقاخانه زیبای هشت ضلعی در وسط صحن ساخته شد که از سیستم الکترونیکی برای پخش آبخوری استفاده کردند. در قسمتی از این صحن یک ساعت آفتابی قرار گرفته که در تمام فصول ظهر شرعی را نمایش می دهد.
صحن غدیر
صحن غدیر با داشتن زیربنای ۱۴۵۰۰ متر مربع در ضلع غربی صحن جامع رضوی و جنوب غربی اماکن متبرکه قرار دارد. صحن غدیر از سمت مشرق و ضلع جنوبی به صحن جامع رضوی و ضلع غربی به مجتمع تجارتی غدیر ارتباط پیدا می کند. همچنین سرویس های بهداشتی نیز در این صحن وجود دارد. از ضلع شرقی به صحن جمهوری اسلامی و از سمت شمال غربی به سردار شیرازی منتهی می گردد. ساخت صحن غدیر از سال ۱۳۷۷ آغاز شده، به همین جهت جزء جدیدترین صحن های حرم امام رضا بعد از انقلاب است. در این صحن غرفه های صدقات و خیرات را پیدا می کنید و می توانید نذر و نیازهای خود را به صورت مستقیم به حرم برسانید.
صحن جامع رضوی
صحن جامع رضوی جزء صحنه های باشکوهی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی ساخته شده است و به عنوان بزرگترین صحن حرم شناخته می شود. صحن جامع مساحتی بالغ بر ۱۱۷ هزار متر مربع داشته که در جنوب حرم قرار گرفته است. صحن جامع رضوی جزء بزرگترین صحن های حرم بوده و گنجایش ۷۰ هزار نمازگزار را دارد. این صحن در قسمت مسجد جامع هندوستان قرار گرفته که جزء بزرگترین مساجد جهان بوده و ظرفیت ۲۵ هزار نفر نمازگزار را به طور همزمان دارد.
در بررسی صحن جامعه رضوی در می یابیم که این صحن از سی حجره و۴۶ غرفه تشکیل شده که از طریق باب الرضا و باب الجواد به خیابان های امام رضا و خسروی نو ارتباط پیدا می کند. از دو سوی درب شرقی و غربی به بست های شرقی و غربی راه دارد، در اضلاع صحن جامع رضوی ایوان و سردار بزرگ ساخته شده که طرفین هر کدام از ایوان ها دو گلدسته طلاکاری شده با ارتفاع بیشتر از ۳۰ متر تزئین شده است. از مهمترین دلایل بزرگتر در نظر گرفتن گلدسته ها و ایوان اهمیت ضلع قبله است.
نتیجه گیری
شناخت نام تمام صحن های حرم امام رضا به مسافران کمک می کنند تا بدون سردرگمی در بین صحن ها حرکت کرده و به خیابان ها و گذرهای مورد نظر خود دست پیدا کنند. چرا که هر کدام از آنها مسیر ورودی و خروجی مشخصی دارند که رفت و آمد زائران را آسان تر می کنند. پس در هنگام رزرو تور مشهد از هر کجای کشور به راحتی می توانید با دریافت یک نقشه کامل از صحن های حرم امام رضا به راحتی بهترین مسیر را برای رفت و آمد و عبور و مرور خود انتخاب نمایید. در این میان می توانید از کارشناسان متبحر مجموعه ندا بال آسمان هم برای دریافت اطلاعات بیشتر کمک بگیرید.
تورهای پیشنهادی ندابال
تورهای داخلی: تور کیش | تور قشم | تور شیراز | تور چابهار | تور اصفهان
تورهای خارجی: تور استانبول | تور دبی | تور آنتالیا | تور تفلیس | تور ارمنستان